Dúas novidades de Urco Editora

Como nalgunha outra ocasión, o comentario de hoxe será soamente informativo: para dar conta de novidades editoriais. Non é o que máis gorenta este comentarista porque do mesmo estará ausente aquilo que é precisamente a esencia da crítica literaria: o xuízo de haberes e deberes dunha obra literaria. Será noutro momento, logo da lectura repousada, destas dúas novelas de Urco Editora, cando neste caderno darei conta da miña valoración persoal das mesmas. Hoxe limítome a informar de xeito sumario e externo, baseándome, sobre todo, nas presentacións que a casa editora fai destes dous libros.
Como xa teño sinalado, Urco Editora é un selo editorial louvable por varios motivos: en primeiro lugar porque enche un oco de forma sistemática dentro do sistema literario de noso: a publicación de literatura fantástica, ciencia ficción e terror. Engádase a ética profesional e o esforzo cooperativo dos que traballan ou cooperan con Urco Editora, cuxo labor é recoñecido. Criterios de edición, como tal, un traballo editorial baseado no software libre e o emprego de licenzas “Creative Commons” en moitos casos. O que permite que o lectorado poida copiar e distribuír estas obras, sempre cando se cite a fonte e se faga sen ánimo de lucro.
Mérito pois dos editores e recoñecemento por parte dos lectores. Dou conta, xa que logo, de dúas das últimas novidades da editora santiaguesa especializada, nas súas sete coleccións (Gótica, Fantástica, Ciencia Ficción Alcaián, Biblioteca Niké, Urco Xuvenil e Urco Infantil), en facernos pasar medo ou en contar en transmitir lendas, mitos, elementos fantásticos ou proxectarnos en mundos futuros.

Sangue 12
Cristina Pavón
Edición: David Cortizo Conde
Revisión: Raquel Vila Amado
Deseño da capa: José María Picón
Maquetación: Xiana Iglesias Villaverde
Urco Editora (Colección Alcaián), Santiago de Compostela, 2014, 201 páxinas.

A autora, Cristina Pavón (A Coruña, 1962) aborda na súa narrativa, mediante argumentos realistas ou fantásticos, a construción e o esboroar da identidade, a erosión do eu, e o papel que neses procesos xogan a memoria e a linguaxe. Ten no seu haber varios premios literarios, entre eles, o Premio no Certame Nacional de narracións breves Modesto Figueirido 2013, ou o Primeiro Premio de relato da Asociación de Mulleres Progresistas de Vigo do ano 2009. Na contracapa do libro, a seguinte sinopse achéganos a temática de Sangue 12: nesta novela de feitura bizarra, onde se mestura o real e o fantástico dacabalo entre os séculos XIX e XXI, preséntasenos unha fábula vampírica que conxuga fíos de feminismo, tecnoloxía e literatura para tecer a historia do delongado transo adolescente da protagonista, unha rapaza que asume os propios devezos e constrúe unha identidade vista como aberrante polos demais.

Apocalipse Z
Os días escuros
Manuel Loureiro
Tradución: Tomás González Ahola
Revisión: Raquel Vila Amado e David Cortizo Conde
Deseño da capa: Denís Fernández Cabrera
Maquetación: Sacauntos Cooperativa Gráfica
Urco Editora (Fóra de colección), Santiago de Compostela, 2014, 365 páxinas.

Este volume ocupa o segundo lugar da triloxía de literatura apocalíptica e temática zombi que inaugurou Manuel Loureiro con Apocalipse Z. O comezo da fin. O autor, nado en Pontevedra (1957), escribe porén en español. Os seus libros están acadando un salientable éxito internacional, con traducións a diversos idiomas e centos de miles de lectores, en especial na versión dixital.
En Os días escuros, o protagonista, na compañía dun grupo de xente, que fuxiran dunha pandemia zombi con numerosos mortos viventes e que chegara tamén a Galicia, consegue finalmente acadar as Illas Canarias, unha das últimas zonas libres de Non Mortos. Mais o que alí el e os demais superviventes van atopar é un estado militar nun ambiente de pre-guerra civil e ademais cunha poboación sen apenas recursos para sobrevivir. Os altos mandos acordan pór en marcha unha misión case que suicida: voar ata Madrid para se fornecer de medicinas no hospital La Paz, un dos primeiros “Puntos Seguros” en caer e onde se almacenan por milleiros. Para levar a cabo esta arriscada misión deberán contar coa habilidade do piloto Pritchenko.
O avogado protagonista, ao verse na obriga de acompañar o impredicible piloto ucraíno para garantir o éxito da misión, terá que abandonar a súa querida Lucía, así como o seu gato Lúculo. Deste xeito perderá a relativa seguridade da illa para volver a se enfrontar aos zombis ataviado novamente cun traxe de neopreno.

Cartafol de traducións Díaz Castro

 

Cartafol de traducións e outros poemas

Xosé María Díaz Castro

Volume primeiro: Estudo introdutorio, transcricións de textos e notas, 145 páxinas.

Volume segundo: Textos, sen paxinar

Edición: Armando Requeixo

Limiar: Ramón Villares

Consello da Cultura Galega, Santiago de Compostela, 2014.

   

   Hai unhas datas, e grazas a unha man amiga, tiven a fortuna, inesperada mais agradecida, de verme incluído entre as cincocentas persoas que recibiron o Cartafol de traducións e outros poemas de Xosé María Díaz Castro, un fermoso e deleitoso agasallo  que o Consello da Cultura Galega edita como homenaxe ao poeta guitirense. Unha edición, en boa parte facsimilar preparada por Armando Requeixo, que asina asemade un amplo e ilustrativo estudo introdutorio e a transcrición de texto e as “Notas”.

   Xosé María Díaz Castro é unha figura literaria referencial para entender de xeito cabal a poesía galega na segunda metade do pasado século, e mesmo en anos anteriores, pero que polo reducionismo que se fixo de Nimbos,  a súa obra máis coñecida, ficou parcialmente inédita e case que  desaparecida. Mais, como o mesmo Armando Requeixo, gran experto na figura e na obra do poeta de Guitiriz, deixou escrito nunha recente monografía verbo do autor cuxo centenario celebramos neste ano, Díaz Castro é “un continente por descubrir”. Porque Xosé María Díaz Castro non só foi poeta. A súa principal dedicación vital, e mesmo profesional, foi a tradución, “o océano no que se veu  mergullado por máis horas e do que emerxeron máis páxinas por el asinadas -amento de novo palabras do analista e estudoso de Díaz Castro-. No ano 1952 incorporouse no labor de tradutor ao Instituto de Cultura Hispánica, actividade que exerceu ata 1966. Con anterioridade, gañara unhas oposicións, e desde o verán de 1948, exerceu tamén como tradutor, ata o ano 1952, no Ministerio de Gobernación. En actividade paralela, Díaz Castro colaborou con varias revistas (Sonata Gallega e Alba) con poemas en castelán e galego e mesmo con traducións de textos alemáns e ingleses. Nestes organismos e con posterioridade no Centro del Frío do CSIC, manifestouse como intenso tradutor de textos en francés, inglés, alemán, italiano, portugués, holandés, danes e en linguas escandinavas. Paralelamente verteu ao español unha morea de textos para algunhas editoriais.

   Díaz Castro foi un excelente tradutor de textos literarios tanto ao castelán como ao galego. Obras íntegras de recoñecidos escritores, sobre todo ingleses, e tamén outras versións literarias que aparecen arestora recuperadas no Cartafol do Consello da Cultura galega. Chesterton, Rilke, Alphonse de Lamartine, Paul Valery e Victor  Hugo sobre todo. Por outra banda, o escritor guitirense espigou textos da literatura galega (Rosalía, Iglesia Alvariño, Celso Emilio) que traduciu ao francés, así como versións ao español dalgún texto de Fermín Bouza-Brey, e acometu a autotradución ao español da súa propia obra, Nimbos, de xeito especial.

   Verbo de todo isto, dos criterios e reflexións sobre  a práctica tradutora e da habilidade políglota de Díaz Castro, que lle permitiu exercer como poeta noutras linguas (latín, alemán e nomeadamente francés) informa con amplitude e rigor o estudo introdutorio de Armando Requeixo.

  

Xosé María Díaz Castro

O Cartafol de traducións e outros poemas recolle en dous volumes -un deles facsimilar- toda a poesía édita e inédita traducida por Díaz Castro. Un pormenorizado  e rigoroso apartado de “Notas” dá conta asemade das informacións e circunstancias relevantes da historia textual de cada poema.

   Unha homenaxe, pois logo, importante e moi valiosa, xa que ilustra de xeito rigoroso e documentado un dos trazos literarios de Díaz Castro: o seu papel como tradutor. Díaz Castro non só se decatou da importancia de traducir á lingua de noso as obras universais da literatura, senón que tamén comprendeu a importancia  de facer visibles noutras linguas os mellores textos da tradición literaria de noso. Este Cartafol homenaxe, con textos escritos á man ou mecanoscritos, e editados no volume facsimilar (Textos), é unha proba manifesta e contundente. Beizóns pois ao Consello da Cultura galega e a cantas persoas colaboraron neste meiró literario.