Aira Editorial, unha nova frábrica de soños

Salutación e beizóns para e por este novo selo editor que nestas datas vén de nacer en Allariz. Una nova editorial independente que chega da man da experiencia lectora de tres lletraferits, César Lorenzo Gil, Miguel Robledo Miguel Mosquera. E que quere ser unha nova fábrica de soños, un punto onde a imaxinación se converta en belezas de papel como din na súa presentación. Un novo proxecto editorial que publicará libros en galego, nun intre no que tantas arremetidas estamos a escoitar contra as linguas nacionais por parte de partidos que coas súas posturas, que lembran ao monolingüísmo franquista, están a gañar votos. Fronte a xenreira que iso produce en todos  os que amamos a lingua de noso, o idioma propio de Galicia, a nova de que acaba de nacer na vila sueva de Allariz, é un reconforto e un estímulo para confiar en que a profecía das mil primaveras para o galego non será unha van utopía.

O proxecto que é Aira Editora aposta por un traballo case de artesáns, máis alternativo ca o das editoras  xeralistas. E como mostra, as súas tres primeiras publicacións das que dou noticia cun comentario soamente informativo tirado das respectivas presentacións editoriais. Con tempo volverei a algunha delas para a súa valoración crítica.

 

Curiosidade

Estíbaliz Espinosa

Ilustracións de Celsius Pictor

Aira Editora, Allariz, 84

 páxinas

 Sinopse:

 “Simbiose poemas prosa poética” é o subtítulo desde libro ben especial da escritora e tradutora Estíbaliz Espinosa (A Coruña, 1974). Velaquí a sinopse que nos ofrece Aira Editora: “A poeta observa o mundo. A poeta esculca co ollo apegado ao telescopio do universo. A poeta contempla a través do microscopio a harmonía e o caos das moléculas. A poeta mira e escribe. Estíbaliz Espinosa proponnos en Curiosidade que cambiemos o punto de vista sobre as cousas para encontrar unha nova ollada. A relación entre literatura e ciencia. O pulso da vida e a experiencia destiladas até dar coa palabra, co verso perfecto.”

Curiosidade é a primeira obra da colección Fina Rei, que reúne obras de poesía escritas por mulleres.

A poeta observa o mundo. A poeta esculca co ollo apegado ao telescopio os misterios

A autora:

A Coruña, 1974, ano da mensaxe dende o radiotelescopio de Arecibo. Escritora, tradutora, músico. Publicou varios libros de poemas, moitos como expresión da cultura única que hibrida ciencia e humanidades [-orama, número e, Zoommm.Textos biónicos, Papel a punto del. Obtivo premio como o Esquió ou o Espiral Maior. Escribe e publica relatos e ensaio.É astrónoma afeccionada; interésalle a constelación que une tecnoloxía, ciencia, linguaxe e maternidade.

 

Vidas imaxinarias

Marcel Schwob

Traducción de Samuel Solleiro

Limiar de Xosé Miranda

Ilustracións  de Jacobo Fernández Serrano e vinte e tres ilus e ilustradoras

Aira Editorial, Allariz, 2017, 178 páxinas.

 Sinopse:

Un clásico da literatura francesa. Un libro que creou todo un xénero: o da biografía literaria, máis rica, máis ambiciosa, máis divertida, máis evocadora. Ao longo dos séculos, Marcel Schwob vai procurando a esencia das paixóns da humanidade mediante unha poderosa imaxinación e un xeito de escribir baseado na beleza, na claridade e na destreza no uso dos recursos narrativos. Personaxes reais e inventados que conseguen grazas a esta obra un lugar perenne na eternidade.

«En todas as partes do mundo hai devotos de Marcel Schwob que constitúen pequenas sociedades secretas» (Jorge Luis Borges).

«Schwob é un dos escritores venerados pola clase dos aventureiros pasivos, e os seus devotos parécense aos do satanismo, que en diversas circunstancias recorren ás invocacións máis suxestivas da nigromancia» (Pierre Mac Orlan).

O autor:

Marcel Schwob (1867-1905). É un dos máis importantes escritores en lingua francesa de todos os tempos a pesar de ter escrito poucas obras. Está considerado un dos renovadores da literatura de aventuras. Discípulo de Robert Louis Stevenson, a súa narrativa destaca pola imaxinación, a precisión do seu estilo e a capacidade de evocación. Dise del que é un lector metido a escritor e de aí que conecte tanto cos lectores máis ávidos, aqueles que están a descubrir todas as posibilidades da literatura como xeito de vivir máis vidas que a propia vida. A súa obra cumio é Vidas imaxinarias, agora publicada por Aira. Outros dos seus libros máis recoñecidos son A Cruzada dos nenos e O libro de Monelle.

 

Alter-Nativo

Jorge Campos

Formato acordeón en dobre cara a cor

Aira Editora, Allariz, 2017, sen paxinación.

Sinopse:

Unha illa misteriosa na que ocorren cousas extraordinarias. A que parece imposible darlle a volta a este argumento e construír con el unha historia orixinal? Pois Jorge Campos conségueo con esta banda deseñada diferente desde todos os puntos de vista.

Un cómic sen palabras con moitos niveis de lectura. Universos paralelos, un personaxe que vai decidindo que facer e como naqueles libros de «Escolle a túa propia aventura» nos permite saber que lle pasou tras calquera das súas decisións. Un labirinto narrativo que se estende como as páxinas deste libro en forma de acordeón sobre a mitoloxía popular sobre illas misteriosas. O ilustrador galego é quen de cinxir unha morea de referencias, desde Verne a Stevenson, de Defoe a Homero, de Pinocho e Moby Dick a Lost e O Señor das moscas.

O autor:

Jorge Campos Sánchez, alias o Ilustratecto. Naceu en Ourense no 1982. É licenciado en Arquitectura pola Universidade da Coruña e técnico superior en Ilustración pola Escola de Arte e Superior de Deseño Antonio Faílde de Ourense.

Como ilustrador, o seu traballo céntrase no ámbito do cómic, a ilustración infantil e xuvenil e o deseño. Obtivo o primeiro premio do Certame de Cómic de Cangas en tres edicións consecutivas (2015, 2016 e 2017), así como o primeiro premio no concurso para ilustrar o mural do Museo da Música de Barbadás. Realizou ilustracións para web e traballou no deseño de logotipos, carteis, camisetas e calendarios. Tamén participou en varias exposicións colectivas e revistas e mesmo impartiu algún curso de cómic.

Como arquitecto, traballou para varios estudios, entre eles o de Pernas Varela Arquitectos, formando parte do equipo gañador do Premio Juana de Vega de Arquitectura no ano 2011. Tamén colaborou con outros profesionais na realización de planos e infografías.

Actualmente é socio traballador en 7H Cooperativa Cultural e colabora de forma habitual en actividades culturais colectivas, fanzines e con varios estudios de arquitectura, todo iso compaxinado co desenvolvemento de proxectos propios e encargos persoais.

Alter·Nativo é o seu primeiro libro publicado.

Libros agasallo para este nadal de Editorial Galaxia

Neste Nadal, a viguesa Editorial Galaxia está indo a rego cheo, e ofrécelle ao lectorado galego ducias de libros. Libros para os máis cativos, para lectores xuvenís e tamén para os adultos. Hai apenas unhas datas a decana dos selos editores galegos puña na rúa A ferida do vento de Antón Riveiro Coello, O alfaite  portugués de Xavier Senín, Nordeste de  Daniel Asorey e Noire Compostela de Blanca Riestra. A eses catro libros engádeselle arestora a segunda edición de Miss Ourense de Bieto Iglesias. E Máis alá do azul e do rosa. Como previr a desigualdade de xénero e a violencia machista desde a familia, de Ana Torres Jack, un libro da colección “Biblioteca de Intervención Social / Didáctica moi apropiado tamén para os nosos días. E unha publicación apta para un lectorado xuvenil e adulto, o terceiro volume da triloxía fantástica de  As crónicas de Landereina. Sangue de Lúa de Sabela González.

Con todo, debido á datas nas que andamos, quero facer hoxe un avance editorial máis detido daquelas publicacións destinadas a un público infantil e xuvenil. Nove títulos moi apropiados para os agasallos destas datas de Nadal.

 

María Fumaça. Aire

Sérgio Tannus

Isaac Palacin

Uxía

Santi Cribeiro

Familia María Fumaça

Ilustracións: Pablo Pastor

Editorial Galaxia, Colección Sonárbore, Vigo, 2016, 20 páxinas, 22 €.

 

Aire é a terceira entrega da Familia María Fumaça. Un libro-CD-DVD. María Fumaça  é  unha historia e un proxecto de vida dunha familia      que chega ás librerías, logo do éxito indiscutible de María Fumaça e Xiqui Xoque, Fiú Fié. Ponse de novo en marcha a locomotora e o tren festeiro que coñece desta volta novas latitudes musicais acompañadas pola ilusión de sempre. Comandada polo maquinista Ruí, levan por toda Galicia a ledicia e a festa de sempre. Uxía,  a familia Domínguez Senlle, Magín Blanco, Sergio Tannus, Carlos Blanco, Tanxarina, Isaac Palacín entre outros amigos e amigas percorrerán cos nenos e nenas galegas un engaiolante universo festeiro, ilustrado por Pablo Pastor. Un libro moi apropiado para os máis pequenos.

 

TIC TAC TOC

Pablo Díaz

Ilustracións: Almudena Aparicio

Editorial Galaxia, Colección Sonárbore, Vigo, 2016, sen paxinación, 20 €.

 

Galaxia achégalles tamén aos máis pequenos esta nova produción de Pablo Díaz e a súa banda TIC TAC TOC. Unha proposta singular, titulada desta volta como a súa banda TIC,TAC, TOC que nos leva de viaxe polo mundo todo. Pablo Díaz achéganos unha proposta musical que nos mergulla nas músicas e nos ritmos que podemos atopar por todo o mundo. Músicas salferidas por letras cheas de paixón, alegría e moita diversión. A publicación inclúe  libro máis CD.

 

O Apalpador

Carlos Labraña

Ilustracións de Carla Cabaleiro

Editorial Galaxia, Colección Árbore, Vigo, 2016, 68 páxinas, 9,50 €.

 

Nesta publicación presentada en dez escenas teatrais máis un Epilogo, o Apalpador baixa da montaña cunha presada de castañas para as rapazas e rapaces. Un libro divertido de Carlos Labraña cargado de risas, sorpresas e moito disparate. Unha viaxe teatral arredor dunha figura cada vez máis importante do Nadal galego.

O autor, Calos Labraña é unha das figuras máis premiadas da literatura dramática infantil galega. A súa última peza, O valo gañou o Premio Manuel María de literatura dramática infantil do pasado ano. Un libro apropiado para un publico lector a partir dos oito anos.

 

Versos para conversar

Xoán Carlos Domínguez Alberte

Ilustracións de Pablo Rosendo

Editorial Galaxia, colección Árbore, Vigo, 2016, 72 páxinas, 9,50 €.

 

“Como unha pequena folerpa poética”. Así describe a presentación editorial este libro  de Xoán Carlos Domínguez Alberte. Poesía que vai de un ti para min. Para ler e entender o mundo. Para saber como se nomean as cousas. E para recitar e falar. Versos delicados que pintan de cor as cousas todas.

O autor, nado na comarca de Terra de Celanova, confesa que a través da lectura dos nosos clásicos aprendeu que a cultura galega é un lume poderoso que, usando a nosa lingua, ten que avivar cada un e cada unha de nós. En Versos para conversar resoa o alento da súa voz. Para un lectorado a partir dos dez anos.

 

O enigma de Mona Lisa

María Noel Toledo

Tradución de Iolanda Veloso Ríos

Editorial Galaxia, colección Árbore, Vigo, 2016, 153 páxinas.

 

Esta novela foi recoñecida co Premio Onetti de Literatura Infantil Xuvenil no ano 2014. A súa trama preséntanos a unha nena, Mariel, que decide explorar o faiado dos seus avós na procura dun vestido antigo para a obra de teatro que deberá  interpretar coa súa clase. Alí atopa un retrato intimidante dun seu tío, o tío Alfonso, cuns ollos que a seguen onde queira que vaia. Aparecen cartas de amor e a tarxeta doutra muller que non resulta ser a avoa, unha tal Mona Lisa, da que o avó pareceu estar namorado no seu día. A nena Mariel comeza a investigación. E un partido de fútbol con equipos mixtos, cheos de paixón. María Noel Toledo é asemade a autora das ilustracións.  Apropiado para lectores e lectoras a partir de dez anos.

 

Pituxa, a fantástica nena de caca de ouro

(escrita por un bolígrafo)

Marcos Lopez Concepción

Ilustracións de Lidia Nokonoko

Editorial Galaxia, colección Árbore, Vigo, 2016, 297 páxinas, 13, 50 €.

 

Pituxa é unha nena á que ninguén lle fai caso porque a súa familia é moi pobre. Porén, un día comeza a facer unha caca moi especial. Unha caca de ouro. E desde entón todos queren a Pituxa. Nomeadamente moitos banqueiros e algunhas persoas emocionadas pola súa caca tan particular.

O autor, Marcos López Concepción emprega na súa casa en Lavadores (Vigo) a súa habelencia de xogador de Tetris para ir colocando todos os seus libros sen que se derruben. Desde que sendo un cativo leu como Balbino atopaba na rebusca unha caixiña branca de madeira que contiña todas as posibilidades do mundo, fíxose partidario de darlle unha segunda oportunidade aos obxectos que o merezan. Semella que o seu último achado foi o bolígrafo que escribiu esta historia. Libro axeitado para lectoras e lectores a partir de doce anos.

 

O misterio de Portomarín

Antía Yáñez Rodríguez

Ilustracións de Kristina Sabaite

Editorial Galaxia, colección Árbore, Vigo, 2016, 233 páxinas, 12 €.

 

Nesta súa primeira novela que Antía Yáñez Rodríguez escribiu pensando nas cousas que lle faltaron por ler cando era cativa, achéganos a historia dun rapaz e as súas tres irmás pequenas que pensaban que o verán ía ser igual de monótono e gris que sempre. Mais, por unha cadea de casualidades, veranse na obriga de teren que investigar un misterio que todos coidaban esquecido. Tan esquecido como a vila que descansa debaixo das augas do encoro.

Durante séculos, aquela vila anegada mantivo agochados e ben gardados os seus terribles segredos. Agora, coa investigación destes rapaces, sairán á luz. Para lectores e lectoras a partir de doce anos.

 

O neno inverno

María Canosa

Ilustracións de María Lires

Editorial Galaxia, colección Árbore, Vigo, 2016, 141 páxinas,, 11,50 €.

 

María Canosa é unha das escritoras máis recoñecidas da literatura infantil e xuvenil galega. Mais escribe e publica tamén para un lectorado adulto, no que se estreou con DisParo. Recentemente publicou Non é París. Comezou a escribir desde moi nova e as súas obras fixéronse merecedoras de premios e distincións literarias. Ten nas librerías unha trintena de títulos, entre os que cómpre salientar Druidas, Rubicundo e Vagalume de versos.

Neste pequeno e fermoso libro achéganos a historia dun neno moi especial e a dun lobo doente. Dous corazóns magoados que son capaces de se comunicar entre si. Libro recomendado para un lectorado de doce anos en adiante.

 

A soidade das medusas

Iria Collazo López

Ilustracións de Luz Beloso

Editorial Galaxia, colección Costa oeste, Vigo, 2016, 79 páxinas, 10 €.

 

Esta é a segunda incursión na escrita literaria de Iria Collazo. Unha novela na que inquire verbo do que poden ter en común unha pianista exitosa, protagonista dunha historia inexistente que nunca poderá ser contada, un escritor pechado contra a súa vontade nun apartamento no medio dun mar de rañaceos, unha nena de ollos tristes e pasado cruel que foxe do vento, unha reputada fotógrafa con ansias de voar lonxe, os soños dun vello inconsciente no deserto do hospital, ou unha oficinista presa dos seus propios rituais e dun amor imposible. A resposta atópase nos relatos deste libro, ateigado de personaxes que transitan por un océano de encrucilladas onde “todo ten dereito a ser, incluso o que non puido existir endexamais” (María Zambrano).

Iria Collazo publicou a súa primeira novela, Como unha áncora no ano 2015. Libro apropiado para un público xuvenil e adulto.

Catro textos clásicos de Irmás Cartoné

A actualización de hoxe será unicamente un comentario informativo. Para dar noticia de letras e libros de recente aparición. Non é o que máis gorenta ao comentarista, xa que da mesma estará ausente aquilo que é precisamente a esencia da crítica literaria: a valoración persoal, o xuízo de haberes e deberes dun determinado produto literario. Será noutro momento, logo da lectura repousada destes catro textos clásicos publicados nos últimos meses por Irmás Cartoné, un pequeno selo editor, radicado en Santiago de Compostela. Unha editora independente creada por Carlos Valdés e Celia Recarey, os dous con abondos anos “de experiencia mercenaria” no sector editorial, e dedicada á tradución á lingua de noso de textos clásicos da literatura universal. As súas publicacións comercialízanse baixo unha licenza Creative Commons. Os editores están intentando levar a bo porto a súa empresa mediante a modalidade a modalidade de subscrición, da que ofrecen tres tipos: seis libros ao ano en papel máis dixital, soamente en papel ou só en dixital.
As novidades que ofrecen para o ano no que andamos, son: Ethan Frome de Edith Wharton, Silas Marner de George Eliot, O día da lagosta de Nathanael West, O demo no corpo de Raymond Radiguet, Persuasión de Jane Austen e Kipps de H. G. Wells.
En xeral, as edicións de Irmás Cartoné amosan unha agradable aparencia, aínda que sería de desexar que o corpo dos carácteres tipográficos fose máis grande para que a presbicia non sucumba arroiada pola economía na impresión, como se soe dicir. Un maior formato dos mesmos favorecería a lexibilidade, se ben a luminosidade do branco do papel axuda a corrixir este atranco.
A seguir, ofrezo información verbo de catro publicacións de Irmás Cartóne, tiradas das respectivas presentacións editoriais.

 
Hadrián VII
Fr. Rolfe, alias Barón Corvo
Tradución de Celia Recarey Rendo
Deseño da capa: Anatoli Carrasco
Irmás Cartoné, Santiago de Compostela, 2014, 419 páxinas

O autor:
Profesor, escritor, fotógrafo e crego frustrado, Frederick Rolfe (1860-1913) levou unha vida que en moitos puntos recorda ao “altruísta misántropo” que protagoniza a súa obra máis coñecida. Ao igual que George Arthur Rose, este excéntrico fillo dun fabricante de pianos tamén sentiu unha apaixonada vocación polo sacerdocio, aínda que, a diferenza do personaxe de ficción, o Barón Corvo nunca logrou ser ordenado, circunstancia na que é posible que influíse a maneira, bastante aberta para a época, en que viviu a súa homosexualidade.
Problemático e temperamental, Rolfe tivo que conformarse con vivir da escritura apoiado por unha sucesión de mecenas cos que case sempre acababa rompendo en malos termos.

Sinopse do libro:
Tras moitos anos de amargura, soidade e frustración, George Arthur Rose, un aspirante a sacerdote a quen lle foron negados os hábitos e sobrevive como escritor nun escuro cuarto de Londres, recibe a inesperada visita dun bispo e un cardeal que lle propoñen reparar a inxustiza cometida contra el ordenándoo de inmediato. A pesar da súa desconfianza inicial, George acepta e, case sen decatarse, aos poucos días acaba convertido en Papa.

O Gozo das Damas
Émile Zola
Tradución: Celia Recarey Rendo
Deseño da capa: Carlos Valdés García
Irmás Cartoné, Santiago de Compostela, 2015, 526 páxinas

O autor:
Émile Zola (París, 1840 – 1902) é deses poucos autores na historia da literatura dos que se pode dicir que creou todo un movemento. Mais antes de converterse nun dos autores máis coñecidos, publicados e traducidos da literatura francesa, o pai do naturalismo foi primeiro un estudante de bacharelato fracasado e libreiro e xornalista despois. En 1868 concibe o proxecto Rougon-Macquart, unha colosal obra en vinte volumes coa que pretende retratar como nun fresco a sociedade francesa na súa totalidade, a través dunha saga familiar. É nesta gran obra coral na que se encadra O Gozo das Damas, undécimo volume da serie.

Sinopse do libro:
Prepublicada por capítulos en 1882 no xornal Gil Blas, O Gozo das Damas narra a historia de Denise, unha moza orfa que chega a París cos seus dous irmáns procurando o posto de traballo que o seu tío Baudu lle ofrecera ao morrer seu pai. Porén, cando Denise chega, o negocio de Baudu atópase xa en franco declive por mor da durísima competencia que supoñen, para el e para todos os pequenos comerciantes do barrio, os modernos grandes almacéns fundados por Octave Mouret. Será neles, e non na tenda familiar, onde Denise comece a gañar a vida en París e desde onde verá as profundas mudanzas que provocarán en toda a cidade.

O triunfo do ovo
Sherwood Anderson
Tradución: Carlos Valdés e Celia Recarey Rendo
Ilustración da capa: Carlos Valdés
Irmás Cartoné, Santiago de Compostela, 2015, 226 páxinas

O autor:
Nado en Ohio, Sherwood Anderson (1876-1941), autor até agora inédito en galego, foi empresario do sector das pinturas até que sufriu unha crise nerviosa aos 36 anos, no cumio do seu éxito profesional, e iniciou unha soada carreira literaria a ambas beiras do Atlántico cos seus relatos sobre a vida no medio oeste americano. Xunto con Gertrude Stein, é considerado o padriño da xeración literaria de Faulkner, Steinbeck e Hemingway, quen beberon inicialmente do seu estilo para despois renegaren del como bos fillos malcriados. Anderson probou sorte tamén coa novela, o drama e o ensaio, pero foi no relato onde acadou os niveis óptimos da súa escrita.

Sinopse do libro:
Un autor ao que se lle amorean os contos na porta. Un home que non é quen de darlle voz á súa historia. Un rapaz que vive a súa primeira decepción. Unha moza de Nova Inglaterra que marcha ao oeste e se decata de que xa non é tan moza. Un home que quere ser emprendedor e se ve derrotado por un ovo… Eses e moitos outros son os personaxes que poboan este libriño. Un compendio de contos, de estampas das xentes do común do medio oeste americano de principios do século XX. Historias pequenas de xente pequena con vidas pequenas nas que aparentemente non pasan grandes cousas e que, porén, remexen algo no interior de quen as le.

Ethan Frome
Edith Wharton
Tradución: Celia Recarey Rendo
Ilustración da capa: Carlos Valdés
Irmás Cartoné, Santiago de Compostela, 2016, 134 páxinas

A autora:
Edith Wharton naceu en 1862 en Nova York no seo dunha familia rica e distinguida. Despois de casar en 1885, dedicouse a escribir e a viaxar polos Estados Unidos e por Europa até o seu divorcio, en 1913. Estableceuse entón en París até a súa morte en 1937, non sen antes pasear por Compostela en 1925. As súas obras máis coñecidas son A idade da inocencia (1920), pola que obtivo o premio Pulitzer, e The House of Mirth (1905).

Sinopse do libro:
Ethan Frome é un granxeiro pobre de Nova Inglaterra cuxas improdutivas terras só dan o xusto para sobrevivir. Zeena, a súa muller, está enferma e non se conforma coa mísera existencia de ambos. Será a chegada de Mattie, prima de Zeena, o que espertará en Ethan novos sentimentos e cobizas, e precipitará tráxicos acontecementos que cambiarán a súa vida para sempre.
Publicada por vez primeira en 1911, esta historia de emocións desesperadas e prohibidas tensións sexuais é considerada unha das obras máis elegantes e intensas da narrativa breve norteamericana do século XIX, e a mellor das novelas curtas da autora. É, ademais, a única das obras de Wharton cuxos protagonistas non pertencen ás clases acomodadas.

Edicións Xerais: abondosa colleita para o remate do verán

Aínda que non é un feito illado, desexo salientar a abondosa e variada restra de publicacións que Edicións Xerais vén de poñer a disposición do lectorado galego neste remate do verán 2015. Un non pequeno monllo de libros de fasquía moi gorentosa e que han aledar a todos os públicos. Desde os máis pequenos cun título da colección “Sopa de letras” (Os Sabuxos divírtense no Museo Prohibido de Jaureguizar. Os que non son xa ten pequenos, cunha escolma de relatos de Manuel Rivas na colección “Fora de xogo” (Madona e outros contos de inverno) ata a narrativa para adultos (Muros de aire de An Alfaia e Interferencias, o esperado regreso á escrita de Manuel Seixas)
Tres libros da colección “Libros X” (Vento e chuvia. Mitoloxía da antiga Gallaecia de Manuel Gago, Viaxe por Galicia de George Borrow e Marcas. Signo, comunicación e consumo na era da simulación de Xavier Navaza) fan interesantes calas no ensaio e nos libros de viaxes. Tampouco falta unha mostra da lírica: un poemario de Manuel Rivas (A boca da terra) Non están todos os que son, senón os que recibín nestas datas. Na relación falta, por exemplo un estudo, sen dúbida moi interesante de Francisco Fernández Rei, Ramón Cabanillas e o mar de Arousa, publicado na colección Clásicos de Xerais.
Amoso nas liñas que seguen sinopses destas novidades editoriais, baseándome nas presentacións da casa editora. Sobre algúns deles volverei máis adiante cun comentario crítico persoal.

 

 
Os Sabuxos divírtense no Museo Prohibido
Jaureguizar
Ilustracións de Matalobos
Edicións Xerais, Vigo, 2015, 158 páxinas.

Nica é unha «detectivesa» que se dedica a resolver misterios no seu barrio coa axuda dos seus amigos, Os Sabuxos. O barrio no que vive é un barrio calquera, dunha cidade calquera, onde nunca pasa nada. Vaia, case nunca. Porque un día Nica atopa un lugar secreto cheo de aparellos estraños e marabillosos para facer maxia. Os catro sabuxos xogan e divírtense alí ata que descobren que quedaron atrapados dentro dun sitio que ninguén coñece: o Museo Prohibido.

 

 
Madona e outros contos de inverno
Manuel Rivas
Edicións Xerais, Vigo, 2015, 101 páxinas.

Manuel Rivas reuniu neste libro oito dos seus contos que teñen o inverno e o Nadal como pano de fondo, tanto no presente como nas lembranzas dos personaxes. A tristeza da emigración, a experiencia límite do naufraxio, o amor que nos defende das adversidades, a resistencia durante o franquismo, a traizón que nos derrota, as consecuencias do tráfico de drogas, a ledicia de xogar un partido de fútbol, a integración das persoas diferentes e a conmoción da crise das vacas tolas artellan as tramas destes contos en que se abordan temas esenciais na literatura. Oito contos conmovedores nos cales Manuel Rivas dispuxo as pingas de humor e tenrura capaces de transformar o cotián na beleza da escrita literaria.

 

 
Muros de aire
An Alfaia
Edicións Xerais, Vigo, 2015, 245 páxinas

Cora e Fidel manteñen unha relación afectiva chea de espazos grises e comparten a dirección dun gabinete sociolóxico. Reciben un encargo dunha institución académica que ten como obxectivo elaborar un estudo arredor dunha mostra de persoas unidas por un nexo común: o suicido con tendencias criminais. Fidel ocúpase dos asuntos administrativos; Cora do traballo de campo, e será a súa implicación emocional coas persoas entrevistadas o que fará remexer nela escuras lembranzas do seu pasado. Fuxindo dun ambiente opresor, e incapaz de desbotar do pensamento os testemuños inquietantes dos suicidas, Cora diríxese á cidade que a viu medrar buscando o acubillo de Remedios, a súa avoa, unha muller de personalidade castradora. Xaora, non atopará acougo, senón un mundo de falsidades agochadas no soto da súa infancia. Un mosaico de personaxes que actúan como monicreques guiados por un destino perverso que controla as súas vidas, erguendo entre eles herméticos muros de aire.

 

 
Interferencias
Manuel Seixas
Edicións Xerais, Vigo, 2015, 138 páxinas.

Ela, María, traballa como fisioterapeuta na residencia Miguel Hernández, un centro privado de persoas maiores. Preparada para rehabilitar outros corpos, cansos e mallados, espíritos esgotados polo paso do tempo, ela permanece soa, tamén por dentro, onde doe, onde as viaxes son tan longas, tan pesadas e interminábeis. El, Xosé, profesor de Historia nun centro de ensino secundario, tamén só, leva un tempo agardando, mentres agoniza cada tarde de xaneiro. Interferencias é a historia de María e Xosé, dous seres humanos que atravesan os camiños da vida como poden, persoas illadas, que se mergullan entre insospeitadas interferencias. Unha novela escrita nunha longa noite de pedra psicolóxica, que supón o agardado regreso á narrativa galega de Manuel Seixas, autor de A velocidade do frío, (Premio Xerais 1996) e Bailarina (1999), dúas novelas destacadas da fin do século XX.

 

 
Vento e chuvia
Mitoloxía da antiga Gallaecia
Manuel Gago
Ilustracións de Manuel Cráneo
Edicións Xerais, Vigo, 2015, 252 páxinas.

Nun territorio extenso, misterioso e brutal no que aínda hoxe vivimos, os deuses conviviron cos homes, beberon da súa cervexa, participaron das súas batallas, exiliáronse nos seus montes. Nas vellas aldeas, na noite dos castros, hai máis de dous mil anos, alí onde hoxe vemos mudas ruínas circulares e murallas derrubadas, contáronse historias fermosas transmitidas de xeración en xeración. Historias de deuses que viven, que nacen, choran, aman, sangran, viaxan de monte en bosque, e das illas ás costas; historias nas que non existen fronteiras entre o real e o fantástico, porque, coma no tempo de hoxe, o mundo dos homes é sobre todo imaxinación. Deuses e homes corren baixo a chuvia, e as súas palabras son levadas polo vento e as augas, que son a cerna de Galicia. Manuel Gago imaxina os soños, as lendas e os mitos da Idade do Ferro, como un reporteiro de viaxes que leva a súa gravadora ao interior destas cabanas castrexas. Un minucioso traballo de documentación histórica foi o paso previo para deixar voar a imaxinación e entrar nun universo cultural mítico, onde o vento e a chuvia nos traen versos, memorias e a recuperación de centos de nomes de persoas, cidades e seres míticos da Galicia previa á invasión romana, ata agora descoñecidos polo gran público. As ilustracións de Manel Cráneo recrean este mundo con formas poderosas que nos fan viaxar no tempo.

 

 
Viaxe por Galicia
George Borrow
Limiar, cronoloxía e tradución de Salvador García Bodaño
Edicións Xerais, Vigo, 2015, 186 páxinas

«A viaxe por Galicia» constitúe unha parte do libro The Bible in Spain, escrito por George Borrow, aventureiro inglés que vendía biblias polos camiños do mundo. Publicado na Inglaterra de 1842, o libro alcanzou un impresionante éxito, esgotándose sete edicións nun ano. Nel relátanse as experiencias viaxeiras do seu autor pola España de 1837. Malia a súa antigüidade, a lectura deste libro sorprenderá o lector a través dunha visión que, en moitos aspectos, non perdeu actualidade.

 

 
Marcas
Signo, comunicación e consumo na era da simulación
Xavier Navaza
Edicións Xerais, Vigo, 2015, 250 páxinas
Mitos, valores e iconas que noutrora posuían un xorne idealista, utópico ou revolucionario, forman parte, hoxe, dos mecanismos de penetración cultural dos mercados, que asolagan o planeta con ofertas máxicas capaces de resolver as carencias e soidades da xente na sociedade global. Tras as grandes marcas comerciais están os grupos financeiros que, cada vez con máis intensidade, están a colonizar os medios de comunicación de masas e ameazan con varrer do mapa as linguas minoritarias e as raíces da identidade de pobos da vella Europa como Galicia, Euskadi e Catalunya. Procuran un novo e manso cidadán considerado como un consumidor global e homoxéneo a escala planetaria.

 

 
A boca da terra
Manuel Rivas
Edicións Xerais, Vigo, 2015, 101 páxinas

A d’A boca da terra é unha poesía de natureza insurxente. Porque aquí a natureza fala, murmura, berra ou xura con ironía no eco das campás. Tamén se agocha nas ruínas e aluca, sentinela, o pasar dos camiños. Lembra e soña: corren por estes eidos cabalos de cores insubmisas, a liña do horizonte está á espreita dun temporal de bolboretas. Esa natureza insurxente abrangue as persoas humanas e non humanas, e mesmo as máquinas: a báscula de Ohio que pesa cousas e emocións, o rancor dos tractores nas granxas abandonadas… E abrangue a linguaxe, as palabras que, como velairiñas arredor da lámpada, loitan contra a extinción, desvelan un misterio e crean outro, como corpos que se agochan en almas.

“Libros peligrosos” de Juan Tallón, hoxe nas librerías

Libros peligrosos
Juan Tallón
Larousse Editorial, Barcelona, 2014, 271 páxinas
(AVANCE EDITORIAL)

Non cabe dúbida de que o ano que andamos, 2014, está a ser o das tullas cheas de Juan Tallón. Dous libros tan orixinais como peculiares no seu haber. Algúns xa o presentíamos cando o 4 de setembro de 2010, tiñamos o pracer de ler e declarar finalista do Certame de Novela Curta Manuel Lueiro Rey a súa proposta metaliteraria, A pregunta perfecta (O caso Aira-Bolaño). Hoxe Juan Tallón edita con regularidade en castelán. Dúas pezas de distinta fasquía publicadas neste ano: Manual de futbol. Un libro fuera de de juego, editada por Edhasa, e este libro de libros peligrosos, unha ollada  aos libros dos grandes autores pasados polo seu cribo persoal, que hoxe Larousse Editorial acaba de poñer nas librerías de todo o estado. Porén Juan Tallón segue a ser un escritor “sen pose nin carreira” e non lle gusta tomarse en serio.
Como benvida a esta orixinalísima proposta literaria no día no que inaugura a súa vida de cara aos lectores e en espera dunha repousada e meditada reflexión sobre o mesmo, ofrezo a presentación editorial que sobre este libro “peligroso” nos achega o seu selo editor de arestora: Larousse Editorial; si, esa editorial de enciclopedias e dicionarios que hoxe tamén experimenta outros camiños editoriais, entre eles a narrativa.

Juan Tallón encamado polo virus dos libros peligrosos

“No seu paseo por 2000 anos de literatura, Juan Tallón escribiu un libro que nin el mesmo sabe en que xénero clasificar, mais iso é o de menos. Os lectores van gorentar a particular visión que este autor aínda mozo ten dun cento de títulos que son de «obrigada lectura», por mor das máis variadas razóns. Este índice comentado de «libros peligrosos» que publica Larousse Editorial acolle no seu seo novelas, contos, poemas, ensaios, tratados de filosofía e «artefactos literarios» tan suxestivos como o volume que lles da acubillo.
A Tallón non lle son alleos ningún estilo, autor ou época: os Crímenes ejemplares de Max Aub e El mejor de los mundos de Quim Monzó, a monumental 2666 de Bolaño ou os condensados relatos das Ficciones de Borges, clásicos da literatura hispana como Cien años de soledad, Conversación en La Catedral ou Pedro Páramo altérnanse con El guardián en el centeno, Trilogía USA, La señora Dalloway, El hombre sin atributos ou Bella del Señor. Nesta viaxe apaixonante tamén aparecen Parménides. Kant ou Wittgenstein, e o relato avanza suavemente, relacionando a Giovanni Papini con Martin Amis, a D.H. Lawrence con Gay Talese, a Bret Easton con Mario Levrero ou a Georges Perec con Flaubert sen que se vexan as costuras.
Tallón gusta da frase rotunda e é un mestre no emprego das citas. Desde a primeira páxina atrapa o lector, que devora atónito, sen posibilidade de se relaxar, a súa prosa ateigada de ironía e humorismos. Ao describir a pegada das súas lecturas abre infinitas posibilidades a aqueles que se aventuran no seu libro e, tal como el mesmo di verbo de Faulkner, pon na pista os seus lectores, “das hortas máis fermosas ás que se pode ir roubar froita no verán”. Son todos “libros peligrosos” polo que teñen de aditivos, pracenteiros, desconcertantes, imprescindibles, enmeigantes…como o propio Tallón”